Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753
Crosso-de-Smith
Leptodon smithii
Neckeraceae
Nom en français : Leptodon de Smith.
Descripcioun :Aquelo mousso pluroucarpo trachis majamen sus li pège d'éuse e de roure. Douno de mato plato pu o mens grando, li tijo soun un à dous cop penado. Bagnado fai de tijo plato alor que seco douno de crosso que sèmblon pièi de cascavèu. La fueio èi redouno-óublougo emé de bord lisc. La costo fai aperaqui li tres part dous de la longour de la fueio.
Usanço :I'a pas trop pèr s'engana emé la crosso-de-Smith que se recounèis pulèu bèn. Es uno meno proun coumuno au nostre e dins lou relarg mediterran. Au contre devèn raro à l'uba, pèr acò èi marcado sus listo roujo categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Port : Pluroucarpo
Taio : 5 à 6 cm
Fueio : 0,6 à 1,2 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leptodon
Famiho : Neckeraceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,15 à 0,2 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Pège
- Roco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Leptodon smithii (Hedw.) F.Weber & D.Mohr, 1803